Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het toezicht op en de handhaving van de Alcoholwet, met name op de naleving van de minimumleeftijd van 18 jaar. In de praktijk blijkt dit echter lastig. Uit landelijk onderzoek blijkt dat 67% van de jongeren onder de 18 jaar alcohol kan kopen – met andere woorden, de naleving van de leeftijdsgrens is landelijk slechts ~33%. In sommige gemeenten wordt dan ook niet of nauwelijks meer gecontroleerd op de Alcoholwet.

Door beperkte capaciteit en andere prioriteiten (focus op 2026) is de handhaving van alcoholverkoop aan minderjarigen verslapt. Gemeenten hebben moeite om voldoende gekwalificeerde inspecteurs te vinden en te houden voor Alcoholwet-controles, waardoor de naleving “nog steeds om te huilen” is volgens experts. Het resultaat: jongeren kunnen te makkelijk aan alcohol komen, met alle risico’s van dien. Gemeenten zoeken daarom naar oplossingen om de Alcoholwet beter te handhaven zonder hun eigen mensen te overbelasten.

Bron: vng.nl,  trimbos.nl

RCK biedt een efficiënte en bewezen methode om verkoop van alcohol aan minderjarigen te controleren: de inzet van mystery kids. Dit zijn 16- of 17-jarige testkopers die – altijd onder toezicht van een ervaren auditor – proberen alcohol te kopen bij slijterijen, supermarkten, horeca of sportkantines. De auditor (toezichthouder) observeert op afstand of de verkoop plaatsvindt en ziet toe op een correcte, veilige uitvoering. Deze werkwijze is geheel legaal; gemeenten mogen op grond van de Alcoholwet zowel minderjarige als meerderjarige testkopers inzetten. Diverse gemeenten – van Eindhoven en Rotterdam tot Utrecht en Waalwijk – hebben hier al ervaring mee opgedaan. Sinds de nieuwe Alcoholwet past zelfs de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit deze methode vaker toe.

Het resultaat van een mystery kids-controle is direct duidelijk: slaagt de jeugdige erin alcohol mee te krijgen, dan weet de gemeente genoeg om op te treden. Zoals een handhavingsexpert het verwoordde: “Je stuurt een minderjarige naar binnen en weet direct hoe het zit.”
Bovendien heeft deze aanpak een preventief effect – een ondernemer die met een mystery guest wordt geconfronteerd, beseft direct weer het belang van leeftijdscontroles. De inzet van mystery kids is daarmee niet alleen een handhavingsmiddel, maar ook een wake-up call richting verkopers. In tegenstelling tot urenlang posten van een inspecteur bij een locatie (wat zeer arbeidsintensief is), is deze methode doelgericht en efficiënt.

Bron: scanid.nl, handreikingalcoholwet.nl, vng.nl